Konferencja kończąca projekt Żywność i żywienie w XXI w. Drukuj

Jak będzie rozwijał się polski sektor spożywczy w najbliższych latach? Jakie są najważniejsze kierunki prac badawczo-rozwojowych? Jak podnieść poziom konkurencyjności polskiej żywności w Europie? Jakie są możliwości wdrożenia najnowocześniejszych technologii do polskich przedsiębiorstw? To tylko część pytań, na które próbowali odpowiedzieć sobie realizatorzy projektu Żywność i żywienie w XXI wieku-wizja rozwoju polskiego sektora spożywczego oraz eksperci zewnętrzni i uczestnicy konferencji końcowej, która odbyła się 28 kwietnia 2011 r. w warszawskiej filii SWSPiZ. Konferencja była przede wszystkim okazją do zaprezentowania wyników dwuletniego foresightu prowadzonego przez Konsorcjum, składające się z: Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach (dawny INSAD), Instytutu EEDRI, Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechniki Łódzkiej oraz SM Mlekpol. Omówiono między innymi przyszłość rozwoju technologii spożywczych. Sesję dotyczącą tego zagadnienia prowadził prof. A.Babuchowski. Moderatorem części drugiej, dotyczącej możliwości komercjalizacji wyników badań był z kolei prof. Stanisław Zięba. 

Eksperci biorący udział w projekcie stworzyli 4 możliwe scenariusze rozwoju: od najbardziej optymistycznego po scenariusz zakładający, że nie zmienią się mechanizmy finansowania badań, a stan komercjalizacji badań pozostanie na niskim poziomie. W konsekwencji realizacji ostatniego, Polska stałaby się zaściankiem Europy pod względem innowacyjności przedsiębiorstw, co z kolei miałoby przełożenie na ogólny stan gospodarki, w której przemysł spożywczy pełni istotną rolę. Zdaniem koordynatora projektu, prof. Lecha Michalczuka (Instytut Ogrodnictwa) należy odrzucić dwie skrajne wizje rozwoju sektora, a skupić się na dwóch ?środkowych? scenariuszach, bo ? jak twierdzi ? choć dziś trudno wskazać technologie, które będą się rozwijać, to jest niemal pewne, że część z nich ma szanse na komercjalizację w polskich firmach.
Istotne z punktu widzenia rozwoju badań jest wprowadzenie zmian systemowych, które pozwolą na konsolidację sił różnych instytutów badawczych, przez co bardziej realny stanie się udział takich konsorcjów w dużych projektach, dających duże pieniądze na realizację badań.

Uczestnicy konferencji podkreślali fakt, że dotychczasowym nierozwiązanym problemem polskiego sektora spożywczego jest fakt, że nasze firmy nie zarabiają na gotowych produktach, a jedynie na sprzedaży surowców. Taka sytuacja oznacza w gruncie rzeczy mniejszy zysk dla przedsiębiorstw, a co za tym idzie, mniej środków własnych na innowacje.

Jeszcze innym problemem jest kwestia niepokojąco niskiego poziomu innowacji w sektorze spożywczym. Choć polskie produkty spożywcze są bardzo dobrze postrzegane w krajach Unii Europejskiej, gdzie trafia lwia część eksportu polskiego przemysłu spożywczego, to nie dzieje się to dzięki innowacyjności produktów, bo ? jak pokazują badania ? zaledwie 10% produkcji ma charakter innowacyjny. I właśnie ta niska innowacyjność stanowi zagrożenie dla przyszłej konkurencyjności. Polska ? zdaniem prof. Andrzeja Babuchowskiego -  powinna koncentrować się na produkcji żywności wysokiej jakości, co z kolei wymaga wdrażania rozwiązań innowacyjnych. Nie wygramy walki o rynek, skupiając się na sprzedaży surowców czy żywności średniej i niskiej jakości, bo tu mamy silnych rywali w postaci tańszych firm z państw gorzej rozwiniętych. Szansą dla Polski jest zatem specjalizacja produktów spożywczych.

Prezentacje:

[zobacz galerię]